Пра ката

□Я ўмею чыста мыццы

Не вадоў, а язычком.

Мяў! Мне часта сніцца

Сподак з цеплым малачком.

□Памяркуйце, дзеці, самі:

Хто ёсць дома ў вас з вусамі?

Малады яшчэ, дарэчы,

А ляжыць усе на печы?

□Махнаценькі, вусаценькі

   Малако п’е,

   “Мур -мур”, пяе

Пра мышку

■ Маленькі рост,

Доўгі хвост,

Шэранькая шубка,

Востранькія зубкі.

□Маленькія лапкі,

На лапках царапкі,

Ціхенька ступае,

Мышак пужае.

□Мордачка вусатая,

Шубка паласатая.

Лапкай умываецца,

А з вадой не знаецца.

□ Хто зяленымі вачамі

Грозна блюкае начамі,

Мае пухленькіе лапкі,

Мае кіпцікі-царапкі,

Спінку пругка выгінае,

Страх на мышках наганяе?

■Пад падлогай жыве,

Пагрызе ўсе крошкі,

Баіцца кошкі

Пра пеўня (курыцу)

■ Хвост з узорамі,

Боты са шпорамі.

“Ку-ка-рэ-ку” пяе,

Ранней за ўсіх устае.

■ Не яздок, а са шпорамі,

Не вартаўнік, а ўсіх будзіць.

■ Раздвоена бародка,

Вяльможная паходка,

Ідзе – як цар да трона,

На галаве – карона.

■ Ходзіць цар па градзе,

Носіць блін у барадзе.

■ Вартаўніком не служу,

А ўсіх рана буджу.

■ Што за кавалер, каторы

Мае рыцарскія шпоры,

Носіць на хвасце вяселку,

Падымае ўсіх на золку?

■ “Ко-ко-ко” – пяе,

Дзетак заве.

Пра гусю

■ Важна ход

Мае ногі, як лапаты,

На дзяцей шыпіць так строга,

Есць траву пляскатым рогам.

■ Цэлы дзень у вадзе купаецца,

А на бераг выходзіць сухім.

Без гадзініка жыве,

А ў пару заўжды ўстае,

Галасіста ен спявае,

Нас прачнуцца заклікае.

■ Хоць гадзініка не мае,

Усіх разбудзіць – справу знае.

■ Не кароль, а ў кароне,

Не гусар, а пры шпорах –

Гадзінніка не мае,

А час знае.

■ Не мэкае, не бэкае,

На плоце кукарэкае.

■ Усіх буджу,

Хоць без гадзінніка хаджу.

■ Ходзіць па двары,

На нагах кіпцюры,

Белае каменне нясе.

                    (Курыца)

■ Па двары ходзіць,

За сабою куранят водзіць.

■ Шыпіць, гагоча

Ушчыпнуць мяне хоча,

Я іду, не баюсь,

Хто гэта?...

■ Жоўгую шыю выгінае,

Шыпіць, гагоча, дзяцей пужае.

Пра індыка

■ Ходзіць па двары,                             ■ Ходзіць па двары                                

Балбоча,                                                  Надзьмуты стары,

Ніхто з ім сябраваць                            Сярдзіта балбоча,

Не хоча.                                                  Дзяўбнуць мяне хоча.

Пра карову

■ Мычыць: “Му-у!                               ■ Рагатая, бадатая,

Малака каму?”                                           Крычыць: “М-э-э!”

■ Галодная раве, сытая жуе,                ■ І свае дзіця не забыла,

Усім дзецям малакае дае.                         І чужых малаком накарміла.

■ Вілы вострыя на лбе,                         ■ Двума бадаецца,

Цэлы дзень траву скубе,                          Чатырма ходзіць,

Прыйдзе з пашу вечарком,                      Адным мух гоніць.

Пачастуе малачком.

Пра казу

■ З барадою, а не дзед,                            ■ Дояць, а не карова

З рагамі, а не бык,                                        Лыкі дзярэ,

Малако дае.                                                А лапці не пляце.

Пра каня

■ Вельмі дужы, працавіты,                       ■ Хаця я не машына,

Ен прыгожы, самавіты.                                 Ды пракачу цябе,

Возіць сена, возіць дровы,                            Як сядзеш на мяне.

Плуг цягаць штодня гатовы.

Пра авечак

■ Шчыплюць траўку каля рэчкі           ■ Восень ці лета, зіма ці весна

У цеплых кажухах…                                Ніколі кажух не здымае яна.

■ Крычыць: “Б-э-э!”                              ■ Хто ні ў жару, ні ў сцюжу

Воўну дае, траўку скубе.                          Кажух не здымае?

■ Ці то ў будні, ці то ў святы

                                 Носіць свій кажух багаты.

                                 А яна ж яго не шыла

                                 І за грошы не купіла.

Пра свінню

■ Нос пятачком, хвост кручком               ■ Хто не хворы,

Нічога не баліць, а ўсе стогне.                    А ўсе стоне?

■ Чок-чок, пятачок,

     Ззаду маленькі кручок,

                                         Паміж імі спінка,

                                         А на ёй шчацінка.

Пра сабаку

■ З чалавекам ен сябруе,                           ■ Хату вартуе,

Ноччу двор яго вяртуе,                               Жыве пад ганкам,

Служыць шчыра, небарака,                        Хвост абаранкам.

Хоць і кажуць: “Злы…”.

Пра крата

■ Кліч – не кліч,                                        ■ Што за горкі на градзе?

Маўчыць зацята,                                        Працаўнік заўзяты дзе?

Як пяску набраўшы ў рот:                       - Пад зямлёй жыве і ходзіць,

Многа спраў –                                            Ежу там сабе знаходзійь

Будуе хату                                                   Ен свідруе агарод,

Пад зямлёю чорны…                                  А завецца проста…

■ Пад зямлёй будуе дом

   І вядзе тунэлі.

   Невідушчым маўчуном

   Ен жыве век цэлы.

Пра лісу

■ У рыжай разбойніцы                         ■ Рыжая дзяўчына

Хвост, як мятла.                                     Залезла ноччу ў двор.

Ад кары ўцякае –                                       Курэй пералічыла

Сляды замятае.                                           І усіх панесла ў бор.

■ Што за гаспадыня                               ■ Яна ў бары

Ходзіць каля гаю,                                      Жыве ў нары,

Залатое футра                                             Яркая рыжуха,

Па зямлі цягае?                                          Здатная хітруха.

■ Жыве ў норах хітры песік,                ■ Рыжая з пушыстым хвастом

Поўсць рудая, чорны носік.                  Жыве ў лесе пад кустом.

Памяло цягае ўслед,

Замятаючы ім сляд.

Пра зайца

■ Скача ён хутка і лоўка                         ■ Даўгавухі і касы,

Па лесе, па полі, як мячык.                      Скача без аглядкі

Імчыць, уцякае ад воўка                           Ад ваўкоў і ад лісы.

Спуджаны шэранькі…                             Хто знайшоў адгадку?

■ Сонца летняе пячэ,                              ■ Улетку шэранькі,

Альбо дождж маросіць,                           Узімку беленькі,

Футра шэрае яшчэ                                     Доўгія вушы мае,

Ён па лесе носіць.                                      Хутка ў лес уцякае.

Ледзь прыблізіцца зіма

Футра шэрага няма.

Белае надзене.

Пра вавёрку

■ Яшчэ загадка:                                          ■ Я рухавы звярок,

У дрэве хатка,                                                  Заўжды весела мне.

Арэшкаў горка,                                               Мая хатка - дупло

Гаспадыня…                                                    На высокай сасне.

■ Шмат клопату ў жывелы гэтай:             ■ Невялічкі, рыжаваты,

З грыбоў запасы робіць летам,                     А хвост доўгі і калматы.

Арэхаў многа назбірае,                                  На дрэве жыве,

А потым у дупло схавае.                                Шышкі грызе.

■ Ой, як спрытна, нібы мячык,                  ■ Працаўніца шчыравала,

Скача з елак на дубы.                                 Мех арэхаў назбірала.

Сушыць ягады, грыбы.                               І грыбоў шмат насушыла,

Спелы ёй арэх трапляе –                                Спелых шышак нанасіла,

У таемны склад схавае.                                  Прыхавала ўсё ў дупло,

На зіму, каб мець запас,                                 Каб зімой

Трэба дбаць ёй у летні час.                           На стол было.

■ У дупле жыве                                           ■ Запасла арэхаў горку

Ды арэшкі грызе.                                             На зіму сабе…

Пра ваўка

■ Па палях, па лясах,                                 ■ Хто зімой, халоднай

Драпежнік блукае,                                      Блукае злы, галодны?

Здабычу шукае,

Зубамі шчоўк! Хто гэта?

Пра мядзведзя

■ Ён прысмакаў з’ў нямала,                       ■ Што за гаспадар лясны

А калі харчоў не стала,                                  Спіць пад снегам да вясны

Лапу смокчучы, заснуў,                                 Ну, а летам да калод

Ледзьве не праспаў вясну.                             Ходзіць красці чужы мед?

■ У лесе, пушчы не спаткаешь                 ■ Не замерзае на марозе

Яго завейнаю зімой,                                   У добра зладжанай бярлозе

Бо ён салодка спачывае                             Але прыгрэе сонца ледзь -

Пад белай коўдрай снегавой.                        І прачынаецца…

Пра пчол

■ Наведваю, дзеткі,                                   ■ Па кветках мы лятаем,

Я розныя кветкі,                                        Яе прыкмячаем.

Збіраю нектар.                                              Хто гэта -

Прыроднвй аптэкі                                        Успомніце лепей

Найлепшыя лекі –                                        За чаем

Салодкі мой дар.

■ Малыя малышачкі

Носяць мед на вышачкі.

Пра жабу

■ У зяленым кафтане                                  ■ Скача звярушка,

На зяленым дыване                                         Не рот, а лавушка.

Сядзіць, пазяхае, рот разяўляе,                    Пападуць у лавушку

Камароў глытае.                                              І камар і мушка.

■ Пасля дожджыку у чацвер                        ■ Крычыць “ква-ква” -

З лужы вылез страшны звер.                        Вялікая галава.

- Ква-ква-ква! – усіхх спужаў бы.

Калі б мы не зналі…

Пра муху

■ Цэлы дзень лятае,                                        ■ Хто над намі

Усім назаляе.                                                    Дагары нагамі?

■ Акрабатка над намі,                                     ■ Што за птушка хатняя

Па раўнюткай столі                                         Гэткая нахабная:

Ходзіць дагары нагамі                                    Нават не баіцца

І не зваліцца ніколі.                                         Вам на нос садзіцца?

Пра камара

■ Доўгі насок,                                                  ■ Ля ракі жыве званар,

Тонкі галасок,                                                  Ён балотны гаспадар.

Хто яго заб’е,                                                   Даўганосы, даўганогі,

Той сваю кровь пралье.                                  Голас тонкі, а сам строгі.

Пра вераб’я

■ Шэранькая птушка                                      ■ Чык-чырык!

Па двары шнырае,                                           Да зярнятак прыг!

Крошкі збірае,                                                  Дзяўбі хутчэй,

“Чык-чырык”, спявае.                                     Шэры…